Filosofen en hun tuin
Hoogmoed, nederigheid en bescheidenheid kunnen geassocieerd worden met plaatsen (leefwerelden):
- nederigheid: de wilde natuur, het woud, de woeste bergen - waar de mens bedreigd wordt door hogere krachten
- hoogmoed: de zuivere cultuur, het huis, de stad - waar de mens hoog boven de natuurkrachten torent
- bescheidenheid: de natuur getemd en geordend door de cultuur, de tuin - waar de natuur haar gang gaat, maar de mens daar gebruik van maakt om zijn wensen
te realiseren, binnen de grenzen aangegeven door de natuur.
Lees hierover meer in: De filosofische betekenis van een tuin: oproep tot en plaats voor een bescheiden zingeving
Filosofen ontwerpen hoogmoedige, nederige of bescheiden filosofieën.
De vraag dringt zich op: zou er een verband bestaan tussen het karakter van een filosofie (hoogmoedig, nederig of bescheiden) en de leefwereld (het huis, de wilde natuur of de tuin) waarnaar de filosoof in zijn werk verwijst en/of waar de filosoof zelf bij voorkeur verblijft?
Het antwoord is ja: voor zeer veel filosofen kan zo'n verband aangetoond worden.
In het project "De filosofen en hun tuin" wordt dit verband onderzocht voor een aantal filosofen, hoofdzakelijk de bescheiden filosofen, maar ook - ter contrast - enkele hoogmoedige en nederige filosofen.
Hieronder is een lijst van filosofen bij wie zo'n onderzoek verhelderend kan zijn om hun filosofie beter te begrijpen. Als er reeds een tekst beschikbaar is, kan je de
link aanklikken.
Filosofische tuinen in de Griekse en Romeinse oudheid
Kloostertuinen in de christelijke middeleeuwen
Paleistuinen in de vroege moderniteit (van Renaissance tot Franse Verlichting)
Burgertuinen van de moderne filosofen (van Schotse Verlichting tot nu)
De tuin veracht door anti-moderne filosofen
De tuinen van (min of meer) bescheiden modernisten
- nederigheid: de wilde natuur, het woud, de woeste bergen - waar de mens bedreigd wordt door hogere krachten
- hoogmoed: de zuivere cultuur, het huis, de stad - waar de mens hoog boven de natuurkrachten torent
- bescheidenheid: de natuur getemd en geordend door de cultuur, de tuin - waar de natuur haar gang gaat, maar de mens daar gebruik van maakt om zijn wensen
te realiseren, binnen de grenzen aangegeven door de natuur.
Lees hierover meer in: De filosofische betekenis van een tuin: oproep tot en plaats voor een bescheiden zingeving
Filosofen ontwerpen hoogmoedige, nederige of bescheiden filosofieën.
De vraag dringt zich op: zou er een verband bestaan tussen het karakter van een filosofie (hoogmoedig, nederig of bescheiden) en de leefwereld (het huis, de wilde natuur of de tuin) waarnaar de filosoof in zijn werk verwijst en/of waar de filosoof zelf bij voorkeur verblijft?
Het antwoord is ja: voor zeer veel filosofen kan zo'n verband aangetoond worden.
In het project "De filosofen en hun tuin" wordt dit verband onderzocht voor een aantal filosofen, hoofdzakelijk de bescheiden filosofen, maar ook - ter contrast - enkele hoogmoedige en nederige filosofen.
Hieronder is een lijst van filosofen bij wie zo'n onderzoek verhelderend kan zijn om hun filosofie beter te begrijpen. Als er reeds een tekst beschikbaar is, kan je de
link aanklikken.
Filosofische tuinen in de Griekse en Romeinse oudheid
- Pittacus: de eerste bescheiden filosoof
- Thales van Milete
- Socrates
- Plato
- Aristoteles
- Theophrastus
- Epicurus, dé filosoof van de tuin
- Philodemus
- Lucretius
- Vergilius en Horatius
- Diogenes van Oinoanda
Kloostertuinen in de christelijke middeleeuwen
- Augustinus
- Anselmus van Canterbury
- Albertus Magnus
Paleistuinen in de vroege moderniteit (van Renaissance tot Franse Verlichting)
- Lorenzo Valla
- De platoonse Academie van Florence
- Machiavelli
- Erasmus
- Thomas More
- Montaigne: de tuinier-filosoof wijst op de moeilijkheid van bescheidenheid
- Giordano Bruno
- Francis Bacon
- Pierre Gassendi
- Thomas Hobbes
- Spinoza
- Sir William Temple
- John Locke
- Isaac Newton
- Voltaire
- David Hume
- Rousseau
- Helvetius
- D'Holbach
- Thomas Jefferson
Burgertuinen van de moderne filosofen (van Schotse Verlichting tot nu)
- Adam Smith
- Kant
- Fichte
- Robert Owen
- De Tuinwijkfilosofie
- John Stuart Mill
- Karl Marx
- Keynes
- Sartre
De tuin veracht door anti-moderne filosofen
- Nietzsche
- Heidegger
- Wittgenstein
- Derrida
- Deleuze
- Arne Naess
De tuinen van (min of meer) bescheiden modernisten
- John Ruskin
- William Morris
- Georg Edward Moore
- Bertrand Russell
- Lewis Mumford
- Andre Gorz
- Etienne Vermeersch
- Peter Singer
